وال استریت ژورنال مدعی شد؛ افزایش احتمال جدایی عربستان و روسیه - تاریخ امپراطوری های ایران

به گزارش تاریخ امپراطوری های ایران، خبرنگاران: به دنبال شیوع ویروس کرونا و کاهش شدید تقاضای نفت، عربستان و بعضی دیگر کشورها خواهان کاهش فراوری بودند؛ اما روسیه به عنوان بزرگ ترین فراورینماینده غیر عضو اوپک هنوز نیازی برای این اقدام نمی بیند. در این میان، وال استریت ژورنال خبر داده است که سعودی ها قصد دارند برای حمایت از قیمت نفت، حتی بدون حمایت روسیه نیز اقدام به کاهش فراوریات نمایند.

به گزارش تاریخ امپراطوری های ایران این مساله می تواند اتحاد بزرگ نفتی تحت عنوان اوپک پلاس را به خاتمه برساند؛ هرچند مقامات عربستانی چنین موضوعی را تا به امروز تکذیب نموده اند.

بازار نفت روز آدینه درحالی معاملات هفتگی را به خاتمه رساند که خبر غیرمنتظره ای از اوپک پلاس توسط وال استریت ژورنال منتشر شد. آن طور که این روزنامه آمریکایی به نقل از منابع مطلع اظهار داشت، سعودی ها به دلیل اختلاف با روسیه برای کاهش فراوری بیشتر نفت و جبران افت تقاضا به دنبال اپیدمی کووید-19 در چین به دنبال خروج از توافق اوپک پلاس هستند. هرچند وزیر نفت عربستان در گفت وگو با رویترز صحت چنین خبری را زیر سوال برد، اما سطوح متفاوت نیاز روسیه و عربستان به قیمت نفت و در کنار بعضی برآوردها از کاهش بیشتر صادرات نفت کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنبال شیوع ویروس کرونا موجب می گردد که نتوان بی اعتنا از کنار خبر وال استریت گذشت. وال استریت ژورنال در گزارشی با عنوان عربستان در فکر شکستن اتحاد نفتی با روسیه است نوشت، شیوع ویروس کرونا باعث به خطر افتادن همکاری بین روسیه و سازمان کشورهای صادرنماینده نفت شده و سعودی ها در فکر خاتمه دادن به اتحاد 4 ساله نفتی با متحدان روس خود هستند. براساس این گزارش، عربستان سعودی، کویت و امارات متحده عربی که در مجموع بیش از نیمی از ظرفیت فراوری اوپک را تشکیل می دهند، در هفته گذشته مذاکراتی را درخصوص کاهش روزانه 300 هزار بشکه ای عرضه نفت برگزار کردند. چراکه مذاکرات عربستان با روس ها درخصوص کاهش بیشتر فراوری برای جبران افت تقاضا در چین به دنبال شیوع ویروس کرونا تا کنون نتیجه ای نداشته است. روسیه و اوپک از دسامبر 2016 توافقی را برای متعادل کردن عرضه جهانی نفت شروع کردند. این همکاری طی این مدت بارها با تغییراتی همراه شده اما تا کنون ادامه یافته است. در آخرین نشست این گروه در دسامبر 2019 مقرر شد که توافق نفتی تا خاتمه سه ماه اول 2020 برای کاهش 7/ 1میلیون بشکه ای فراوری روزانه ادامه یابد. با این حال طی مدتی که از سال 2020 می گذرد به دلیل نگرانی ها از شیوع ویروس کرونا و میزان اثرگذاری آن بر سمت تقاضا، این توافق نتوانسته بازار را متعادل کند. از این رو عربستان برگزاری نشست اضطراری و کاهش بیشتر فراوری این گروه را عنوان کرد. کمیته ویژه نظارت بر اجرای توافق نفتی نیز توصیه کرد که این گروه میزان فراوری روزانه خود را تا خاتمه سه ماه دوم 2020 حدود 600 هزار بشکه دیگر بکاهد و توافق نفتی را به سطح 3/ 2 میلیون بشکه در روز برساند. توصیه ای که تا کنون از سوی روسیه رد شده و احتمال برگزاری هرگونه نشست فوق العاده اوپک پلاس را منتفی نموده است.

به گزارش وال استریت ژورنال، مقامات روسی هنوز نیازی برای کاهش بیشتر فراوری نمی بینند. نمایندگان روسیه می گویند فعالیت های تجاری در چین رو به بهبود است و تاثیر ویروس کرونا بر تقاضای نفت محدود شده است. براساس گزارش وال استریت ژورنال مخالفت روس ها با تعمیق توافق نفتی موجب شده که عربستان خروج از اوپک پلاس و کاهش فراوری را با دو کشور همسایه و متحد خود یعنی امارات و عربستان مطرح کند. موضوعی که شدیدا از سوی وزیر انرژی عربستان رد شد. به گزارش خبرگزاری رویترز، وزیر انرژی عربستان سعودی گفته است که این اخبار سخیف و بی معنا است. او افزوده است: عهدنامه اوپک پلاس را امضا نموده ایم و به کار گروهی ادامه خواهیم داد.

ریشه اختلافات روس ها و سعودی ها

اختلاف روس ها و سعودی ها ریشه در سطح موردنیاز این کشورها به قیمت نفت دارد، موضوعی که بارها مساله گسستن اتحاد نفتی بین دو کشور را مطرح نموده است. در آخرین اظهارنظر، روسیه نفت 60 دلاری را برای اقتصاد مساعد دانسته، درحالی که موسسات معتبر جهانی بر این باورند که عربستان به قیمت بالای 80 دلاری نفت برای تامین هزینه های خود نیاز دارد. اس اندپی گلوبال هرچند متوسط قیمت نفت برنت در امسال را 60 دلار بر بشکه و بالاتر از قیمت های کنونی برآورد نموده است، با این حال بر این باور است که کسری بودجه عربستان در سال 2020 به بیش از 7 درصد و در سال 2021 به بیش از 8 درصد خواهد رسید. موضوعی که می تواند به کاهش بیشتر ذخایر ارزی عربستان منجر گردد. قیمت نفت برنت هفته گذشته بیش از یک دلار معادل حدود 2درصد افزایش یافت و به بیش از 58 دلار بر بشکه رسید. با این حال در آخرین روز معاملاتی به دلیل گسترش شیوع ویروس کرونا در خارج از مرزهای چین، قیمت ها در راستا کاهشی نهاده شد. احتمال می رود با ادامه نگرانی ها در هفته جاری افت قیمت ها ادامه یابد. قیمت نفت از ابتدای امسال میلادی بیش از 11 درصد از ارزش خود را از دست داده است.

از سوی دیگر، به نظر می رسد در شرایط کنونی اختلافات دو کشور تعمیق یافته و به فرای موضوع سطوح مورد نیاز به قیمت نفت رسیده است. آن طور که موسسه اعتبارسنجی اس اند پی گلوبال اخیرا در گزارشی هفته گذشته اظهار داشت، تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا در چین، کشورهای فراورینماینده نفت در حاشیه خلیج فارس بیش از هر کشور نفتی در معرض خطر قرار می گیرند چراکه چین بزرگ ترین خریدار نفت این منطقه است. آن طور که دنیای اقتصاد پیش از این در گزارشی تحت عنوان تلنگر کرونا به دلارهای نفتی در این خصوص نوشته بود، کشور های عضو شورای همکاری خلیج فارس بین 4 تا 45 درصد از صادرات کالا های خود را که عمدتا شامل نفت، گاز و مشتقات آن است، به مقصد چین انجام می دهند. این موضوع آنها را به شدت در معرض خطر به دنبال افت رشد مالی در چین قرار می دهد.

وال استریت نیز می گوید، صادرات عربستان به چین از زمان شروع این بحران تغییری ننموده ولی فروش سایر اعضای اوپک کاهش یافته است. شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر نفت عربستان تاثیر ویروس کرونا بر تقاضای نفت را به آتشی تشبیه نموده که باید خاموش گردد. آن طور که بلومبرگ روایت می نماید، وزیر نفت سعودی ها با چنین تشبیهی واضح ترین سیگنال را درخصوص مواجهه با شرایط کنونی بازار ارائه داده است. بعضی منابع مطلع اعلام نموده اند، عبدالعزیز بن سلمان در جمعی گفته است: تاثیر کرونا بر بازار نفت مانند آتشی است که به خانه ای افتاده است. می توان دو مواجهه با این شرایط داشت، مسوولانه عمل کرد و آتش نشانان را خبر کرد یا به دلیل اینکه ممکن است بازار نگران گردد، برای خاموش کردن آتش اقدامی انجام نداد. کاهش مصرف نفت تحت شیوع ویروس کرونا شدید بوده است. پالایشگاه های این کشور برای جلوگیری از ضرر بیشتر، 25 درصد نفت کمتری نسبت به مدت مشابه سال گذشته پردازش نموده اند. آژانس بین المللی انرژی نیز اعلام نموده است که مصرف جهانی نفت در سه ماه جاری برای اولین بار در بیش از یک دهه کاهش می یابد. این سازمان همچنین از مازاد عرضه شدید در بازار نفت در سه ماهه دوم سال خبر داده است. گروه ویتول، بزرگ ترین تاجر مستقل نفت نیز پیش بینی خود را از تقاضای نفت در سه ماهه اول امسال 2/ 2 میلیون بشکه کاهش داده و به 3/ 98 میلیون بشکه در روز رسانده است. با این حال، به گزارش وال استریت، مسکو عقیده دارد که کاهش تقاضای نفت با کاهش عرضه آن توسط لیبی و تحریم های جدید فروش نفت ونزوئلا جبران خواهد شد. فراوری نفت لیبی تا سطح 120 هزار بشکه در روز کاهش یافته است و آمریکا در روز پنج شنبه تحریم هایی بر یک شعبه از شرکت روسنفت اعمال نموده تا جلوی فروش نفت ونزوئلا را بگیرد. این تحریم ها می تواند تا 600 هزار بشکه از صادرات نفت ونزوئلا را کم کند.

برنامه جایگزین مخالفت روس ها؟

کنار هم قرار دادن این شرایط احتمال خاتمه یافتن اتحاد عربستان و روسیه را افزایش می دهد، این درحالی است که برآوردها از کاهش بیشتر قیمت نفت در صورت خاتمه یافتن توافق نفتی، خروج عربستان از اوپک پلاس را غیرمنطقی نشان می دهد. وال استریت ژورنال خود بر این باور است که اگر اتحاد با روسیه شکسته گردد، توانایی اوپک برای تحت تاثیر قرار دادن قیمت نفت بیش از پیش کاهش می یابد. جیمز ویلیامز، کارشناس اقتصاد انرژی نیز در گفت وگو با مارکت واچ گفته است: اگر اتحاد شکسته گردد، واکنش سریع، کاهش قیمت نفت خواهد بود. با این حال این اقتصاددان کاهش شدید اوپک و بدون کشورهای غیرعضو را یکی از اقدامات احتمالی در ادامه این شرایط می داند. او می گوید، من شک دارم که خطری اتحاد اوپک را تهدید کند، اما اتحاد بین فراورینمایندگان اوپک و غیراوپک شنماینده است.

بنابراین این احتمال مطرح است که عربستان به همراه دو متحد منطقه ای خود به دنبال برنامه جایگزین تعمیق توافق نفتی با روسیه هستند. به این معنا که در صورت ادامه مخالفت روسیه با کاهش بیشتر فراوری، خود دست به کار شوند و در حالی که هنوز همراه با کشورهای عضو و غیرعضو توافق نفتی برای کاهش 7/ 1 میلیون بشکه ای فراوری در اوپک پلاس را ادامه می دهند، در خارج از این گروه نیز 300 هزار بشکه دیگر از فراوریات خود کم نمایند.