زیان 20 میلیارد تومانی طمعکاران بازار میوه - تاریخ امپراطوری های ایران

به گزارش تاریخ امپراطوری های ایران، دولت هر ساله در شب عید برای تنظیم بازار نسبت به دپوی محصولات باغی از جمله سیب درختی اقدام می نماید تا این میزان دپو را به عنوان ذخیره احتیاطی در زمان لازم وارد بازار کند. اواخر اسفند بود که قیمت سیب و پرتقال شب عید اعلام شد و براساس اطلاعیه ستاد تنظیم بازار پرتقال و سیب زرد با نرخ هر کیلوگرم 11 هزار و 800 تومان و سیب قرمز با نرخ هر کیلوگرم 8900 تومان در میادین میوه و تره بار عرضه شد. اما این روزها خبر از انبارها و سردخانه هایی می رسد که میوه ها تا سقف آن چیده شده و وارد بازار نشده است.

به گزارش تاریخ امپراطوری های ایران به نقل از روزنامه تاریخ امپراطوری های ایران، در حالی که مسؤولان صنفی و تشکل های مربوط به میوه و تره بار، ستاد تنظیم بازار و دولت را مقصر این موضوع می دانند، اما ستاد تنظیم بازار در این باره واکنش نشان داده که درباره دپوی کالا نقشی نداشته است. میوه هایی که قرار بود در نوروز وارد چرخه مصرف گردد، اکنون در حال فاسد شدن است که این موضوع سوالاتی مانند این که چرا این میوه ها در آن موقع وارد بازار نشد یا این که چرا پس از 15 فروردین در سبد صادرات قرار نگرفت، پیش می آید که در ادامه گزارش به جزئیات آن پرداخته ایم.

یکی از باغداران شهر دماوند که در زمینه فراوری سیب فعالیت دارد، به خبرنگار ما گفت: وزیر جهاد کشاورزی و وزیر صمت پیش از ایام نوروز وعده هایی مبنی بر در اختیار گذاشتن غرفه برای فروش محصول مازاد باغداران مطرح نموده بودند که عملی نشد و در حد همان وعده باقی ماند.

وی اضافه نمود: باغداران چندین سال است که اصلا طعم حمایت را نچشیده اند و هزینه های فراوری آن قدر بالا رفته که دیگر فراوری، صرفه مالی ندارد. افرادی صاحب سرمایه، میوه را روی درخت از ما خریداری می نمایند و زمانی که این میوه به دست مصرف نماینده می رسد، افزایش قیمت چهار تا پنج برابری داشته است.

به ازای هر کیلو سیب، 5000تومان به باغدار می رسد اما مصرف نماینده باید بین 19 تا 24 هزار تومان خریداری کند و این اختلاف قیمت بخشی مربوط به حمل و نقل، سبد و کاغذ است و مابقی نصیب دلال می گردد. به گفته این باغدار، سال هاست این موضوعات به وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت اطلاع داده می گردد، اما نظارتی روی این موضوع نیست.

تکرار یک اشتباه

اوایل مرداد سال 98، حدود هزار تن سیب در دماوند فاسد شد. اتفاقی که این روزها هم دوباره شاهد آن هستیم. در سال 98 هم به جای این که میوه ها راهی بازار میوه و تره بار گردد، در انبارها ماند و فاسد شد. میوه هایی که کیفیت خود را از دست داده بودند و میوه هایی که شرایط بهتری داشتند، برای آبمیوه و کنستانتره مورد استفاده نهاده شد.

حالا دوباره این داستان در حال تکرار است و با احتساب کف قیمتی 6000تومانی برای هر کیلو گرم سیب و پرتقال و فاسد شدن 30هزار تن میوه، حدود 20 میلیارد تومان به کشاورزان زیان تحمیل شده است. فعالان بازار، دخالت دولت در امر بازار را عاملی برای نابه سامانی می دانند و معتقدند فساد میوه های تنظیم بازاری اتفاق جدیدی نیست و هرساله شاهد آن هستیم. نوروز سال گذشته، سیب درختی بازار بسیار خوبی داشت و قیمت آن یکباره افزایش یافت.

در آن موقع این انتظار وجود داشت کسانی که میوه را ذخیره نموده بودند، آن را وارد بازار نمایند. اما این میوه ها سر از بازار کشورهای همسایه درآورد و همین باعث شد تا میوه همچنان در بازار داخل گران بماند. هر چند پیدا کردن یک بازار صادراتی کار بسیار مسئله ای است و نباید آن را از دست داد اما زمانی بازار صادراتی اهمیت پیدا می نماید که آن کالا ابتدا احتیاج بازار داخل را برطرف نموده باشد و بعد در سبد صادرات قرار بگیرد.

وزارت صمت مقصر است؟

قاسم نوده فراهانی، رئیس اتاق اصناف تهران درباره دپوی بعضی میوه ها و وجود میوه مازاد بر احتیاج بازار در سردخانه ها و انبارها گفت: وزارت صمت مسؤولیت فروش میوه فراوری شده را ندارد و موضوعی که به ستاد تنظیم بازار در این خصوص مربوط است، بحث خرید و تامین بعضی اقلام، از جمله میوه برای تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش نامتعارف قیمت هاست.

رئیس اتاق اصناف تهران در ادامه با بیان این که برای تنظیم بازار میوه شب عید، ستاد تنظیم بازار مانند سنوات قبل، اقدام به خریداری میوه نموده، اضافه نمود: ستاد تنظیم بازار براساس آمار و رصد بازار کشور، حدود 20 هزار تن پرتقال را برای تنظیم بازار میوه شب عید خریداری کرد که 4000 تن آن برای استان تهران درنظر گرفته شده بود.

بنابراین این که این حجم از میوه در انبارها و سردخانه ها دپو شده است، ربطی به وزارت صمت و تنظیم بازار میوه شب عید ندارد. وی در بخش دیگر صحبت های خود با تاکید بر این که میوه موجود در سردخانه ها از باغداران خریداری شده است، اضافه نمود: مقصر این اتفاق خریدارانی هستند که میوه را در انبارها و سردخانه ها دپو کردند و حاضر نبودند در زمانی که تقاضا در بازار وجود داشت، میوه را با قیمت مناسب و پایین عرضه نمایند و حالا که تقاضا این اقلام کاهش پیدا نموده است، با تهدید فساد میوه روبه رو شده اند.

رئیس اتاق اصناف ادامه داد: سال گذشته شاهد افزایش قیمت غیرمنطقی میوه در بازار بودیم و اگر این افراد، میوه را در همان زمان با قیمت پایین به بازار عرضه نموده بودند و به سود متعارف و منطقی راضی بودند، این اتفاق نمی افتاد.

پاسکاری وظیفه

محمدشفیع ملک زاده، رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی با بیان این که وظیفه همه دستگاه هایی که در موضوع تنظیم بازار و عرضه محصولات کشاورزی هستند، کاملا معین است، اضافه نمود: در سال 91 قانون، وظایف را کاملا در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار داد، اما در سال 97 این وظایف به وزارت صمت واگذار شد.

ملک زاده ادامه داد: باتوجه به این که تنظیم بازار و عرضه محصولات کشاورزی اعم از میدان میوه و تره بار، بازارچه ها و همچنین خرده فروشی ها در اختیار وزارت صمت است، با کوتاهی های انجام شده، وزارت صمت مقصر است و وزارت جهاد کشاورزی تنها وظیفه فراوری را دارد.

به گفته وی، دخالت بی مورد در قیمت گذاری موجب افزایش قیمت میوه شب عید شد، الان این میوه ها بی مشتری مانده اند و درحال فاسد شدن هستند، از این رو ضروری است افرادی که این میوه ها را انبار نموده اند، قیمت را کاهش دهند و عرضه نمایند. البته صادرات هم باید تسهیل گردد تا بتوانیم بخشی از این میوه ها را قبل از این که فاسد شوند، به کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان و سایر کشورهای دیگر صادر کنیم. ملک زاده اضافه نمود: تا چند روز آینده میوه های تابستانه و بهاره به بازار می آید و دیگر این میوه ها خریدار ندارد و بیشتر از این نمی تواند در سردخانه ها و انبارها بمانند.

هشداری که توجه نشد

لاکپشت را چه بکشی چه پشت رو کنید، یکی است. مجتبی شادلو، نایب رئیس اتحادیه سراسری باغبانی کشور با بیان این ضرب المثل گفت و گوی خود را با جام جم شروع کرد و گفت: ستاد تنظیم بازار یک درصد از میوه های فراوریی را برای شب عید ذخیره می نماید تا بتواند به اصطلاح بازار را تامین کند، اما جالب اینجاست این اقدام دولت قیمت رسمی پرتقال را از 7000 تومان به بیش از 10 هزار تومان و سیب را از 8000 تومان به 11 هزار تومان افزایش داد.

وی تاکید نمود: میوه هایی که ستاد تنظیم بازار ذخیره نموده بود، میوه های بی کیفیت بودند و در نوروز جذب بازار نشد. 25 اسفند جلسه ای برگزار گردید که برای صادرات میوه برنامه ریزی گردد و دو روز بعد، بدون اطلاع تشکل و اتحادیه میوه و تره بار، عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار اعلام نمود صادرات میوه ممنوع شد.

شوک هایی که به بازار میوه وارد می گردد کشاورز، تاجر و مصرف نماینده آسیب می بیند. دستور به ممنوعیت صادرات در حالی که حجم زیادی سیب و پرتقال فراوری در داخل انبارها مانده بود، نتیجه معینی داشت و کاملا واضح بود در ابتدای سال جاری با انباشت میوه های روبه رو خواهیم بود که به دلیل نبود بازار دچار فساد خواهند شد.

شادلو با بیان این که خطر فساد برای حجم زیادی از سیب و پرتقال مانده در انبارها وجود دارد، اظهار کرد: با توجه به افزایش فراوری محصولاتی باغی، بیش از سه ماه پیش نسبت به احتمال فساد میوه ها در انبارها، در صورت عدم تعریف بازار مصرف برای آنها، به مسؤولان وزارت صمت هشدار داده بودیم. وی با بیان این که به دلیل آب و هوای مناسب در سال گذشته شاهد رشد فراوری محصولات باغی بودیم، اظهار کرد: در اواخر آذرماه سال گذشته بود که وزارت صمت دستور به توقف صادرت سیب و پرتقال داد، در آن موقع ما به وزیر صمت نامه نوشته و گزارشی درباره افزایش فراوری در این دو محصول و خطر بسته شدن بازار مصرف خارجی هشدار دادیم. پس از آن با یاری نمایندگان مجلس، وزارت صمت را وادار به برطرف ممنوعیت صادرات کردیم تا حداقل اجازه صادرات سیب در قبال واردات موز صادر گردد، چراکه به روشنی آشکار بود که که اگر بازاری برای مصرف نباشد، باغداران زیان می بینند و محصولات از بین می رود. به گفته شادلو؛ به رغم صدور این اجازه و تصویب آن، وزارت صمت با تاخیر عجیب 50 روزه، آن را به گمرکات ابلاغ کرد. مدت زمان به جامانده برای جلوگیری از فساد میوه های مانده در انبارها را حدود یک ماه مطرح نمود.

وزیر باید جوابگو باشد

ولی اسماعیلی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در خصوص اظهارنظر رئیس اتحادیه بارفروشان که مدعی شد 30 هزار تن پرتقال در انبارها فاسد شده است، گفت: این که به وزیر صمت تذکر شفاهی داده ام چرخه معیوب توزیع را درست کنید، یعنی همین! وی اضافه نمود: مردم شب عید میوه پیدا نکردند اما پرتقال ها به خاطر سوءمدیریت فاسد شد و قطعا از تمام ابزارهای نظارتی استفاده و وزیر را جوابگو خواهیم کرد.