استان های محروم، صدرنشین جدول تورم
به گزارش تاریخ امپراطوری های ایران، براساس آنچه مرکز آمار ایران در گزارش خود از نرخ تورم 12 ماهه منتهی به اسفند 1400 منتشر نموده است، جایگاه استان ها در این جدول نسبت به سال گذشته تغییرات قابل توجهی داشته است. جابه جایی بعضی از استان ها طی یکسال در نمودار تورم ازجمله این موارد است؛ به عنوان مثال کرمانشاه که در نمودار تورم سال 99 با عددی معادل 42.9 درصد بیشترین نرخ تورم را در بین استان ها به خود اختصاص داده بود، سال جاری نرخ تورم خود را به 39.7 درصد رساند، اما کهگیلویه بویراحمد با 48.2 درصد نرخ تورم سال جاری در جایگاه نخست بالاترین نرخ تورم کشور ایستاد.

به گزارش همشهری، از سوی دیگر باید توجه داشت در فاصله 12 ماهه سال 99 تا 1400 نرخ تورم کل کشور از 38.9 درصد (در سال 99) به 40.2 درصد (در سال 1400) رسیده است؛ بنابراین افزایش تورم سالانه در هر استان دور از انتظار نیست.
در تازهترین جدول تورم مرکز آمار ایران همانطور که اشاره شد کهگیلویه و بویراحمد با 48.2 درصد در صدر و همدان با 36.3 درصد در پایین ترین مکان قرار گرفته اند؛ شرایطی که خبر از بهبود شرایط در همدان نسبت به سال گذشته و افزایش تورم در کهگیلویه وبویر احمد دارد. در این شرایط، سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد معتقد است که در 6 ماه دوم سال 1400 تورم نسبت به نیمه نخست آن سال کاهش داشته، زیرا مجموع سیاست های پولی و مالی عامل افزایش نرخ تورم، در کشور کنترل شده است. در این گزارش سعی شده است به دلایل افزایش و کاهش نرخ تورم در بعضی از استان ها اشاره گردد.
افزایش تورم در سال گذشته
در جدول تورم استان ها در سال 1400 نرخ تورم کل کشور 40.2 درصد اعلام شده است. در این شرایط 23 استان نرخ تورم بالای 40 درصد دارند. بعلاوه سال جاری در کنار استان های محروم مانند کهگیلویه وبویراحمد و ایلام، نرخ تورم در استان های برخورداری مانند مازندران و زنجان هم افزایش پیدا نموده است. نرخ بالاتر از 40 درصد در 23 استان کشور نشان می دهد که گرانی اجناس و کاهش قدرت خرید مردم دامن استان های برخوردار مانند مازندران، البرز، یزد، فارس و اصفهان را هم گرفته است؛ و در حالی که بیش از دو سوم استان های کشور بالاتر از نرخ تورم کشور هستند، نمی توان برای استان های محروم شرایط مطلوبی متصور شد؛ حتی اگر در نمودار تورمی جایگاه بهتری داشته باشند.
همانطور که اشاره شد نرخ کلی تورم استان ها در سال 1400 با رشد روبرو بوده است و البته در برترین حالت، تورم 36.3 درصدی در همدان هم عدد کمی نیست. دیگر آنکه پایین بودن نرخ تورم لزوما به معنای توسعه یافتگی استان ها نیست. در جدول تورم سازمان آمار کشور پس از همدان نام 2 استان قم و سیستان و بلوچستان با کمترین رشد تورم به چشم می خورد، در سال 1399 قم نخستین استان کم تورم کشور بود و سیستان وبلوچستان هم در جایگاه یازدهم قرار داشت.
براساس آنالیز روزنامه همشهری درباره شرایط تورم قم در سال 1399 تعیین شد که علت پایین بودن تورم در این استان اوضاع خوب مالی نیست و با وجود پایین بودن قیمت ها در قم، سرانه عایدی خانوار شهری هم از میانگین کشوری پایین تر است. قم از نظر جمعیت کلانشهر های کشور در رتبه ششم از میان 8 کلانشهر واقع شده است، ولی به لحاظ سرانه عایدی خانوار، در میانه جدول استان های کشور قرار می گیرد. این یعنی در عین حال که قم از مقرون به صرفه ترین استان های کشور است، اما سبد مصرفی شهروندان این استان کوچک است و مردم این استان توانایی خرید اجناس گران را ندارند. شرایطی که درباره سیستان وبلوچستان هم می توان به آن قائل بود. به جز این سیستان وبلوچستان نه تن ها صنایعی برای ایجاد عایدی ندارد بلکه نداشتن راه های مواصلاتی مناسب امکان هرگونه پیشرفت را نیز از این استان سلب نموده است؛ بنابراین در بعضی استان ها مورد دندان گیری برای تورم وجود ندارد.
نکته دیگری که در جدول تورم استان ها می توان به آن توجه کرد، استان هایی هستند که در جدول تازه مرکز آمار جایگاه خوبی کسب نموده اند، اما با توجه به رشد سالانه تورم، رقم تورمی آن ها بیش از سال 99 است. در آنالیز 10 استان با تورم کم، قم، سمنان، خراسان رضوی، گیلان و اصفهان با وجود داشتن جایگاه بهتر، با افزایش تورم نسبت به سال گذشته روبرو بوده اند؛ شرایطی که باز هم بر کاهش قدرت خرید و بهبود نیافتن شرایط مالی مردم این استان ها دلالت دارد.
دلایل تورم در کهگیلویه وبویراحمد
کهگیلویه وبویراحمد با داشتن نرخ تورم 48.2 درصدی در جدول استان ها بیشترین مقدار تورم را داشته است. رئیس اداره برنامه و بودجه کهگیلویه و بویراحمد درباره دلایل وجود چنین تورمی در استان به همشهری می گوید: تورم در کهگیلویه وبویراحمد متعلق به سال 1400 نیست و در سال های گذشته هم وجود داشته است.
علی شهابی نسب با بیان اینکه افزایش قیمت در استان به دلایل زیادی بستگی دارد و بیشترین مقدار تورم در استان به میوه، سبزی و پوشاک مربوط می گردد، اظهار می نماید: توسعه نیافتگی و عقب ماندگی در افزایش نرخ تورم تأثیر بسیاری دارد، زیرا به علت نبود زمینه فراوریی بیشتر احتیاج های مصرفی به ویژه میوه، سبزی و پوشاک از دیگر استان ها وارد می گردد.
وی با اشاره به اینکه وارداتی بودن محصولات دست دلالان را در استان برای افزایش قیمت باز گذاشته است، می افزاید: زیرساخت های توسعه در کهگیلویه وبویراحمد بسیار اندک هستند و به همین علت، نبود واحد های فراوریی موضوعی است که با افزایش تورم استان پیوند قابل توجهی دارد. رئیس اداره برنامه و بودجه کهگیلویه وبویراحمد، نقش دستگاه های نظارتی مانند سازمان صمت و سازمان تعزیرات حکومتی را در کنترل تورم مهم می داند و می گوید: یکی دیگر از مسائل استان کوهستانی و دور بودن از استان های مبدا محصولات وارداتی است که موجب می گردد هزینه حمل ونقل کالا به کهگیلویه و بویراحمد بالا برود و بر قیمت کالا ها تأثیر بسیار زیادی بگذارد.
شهابی نسب درباره تأثیر بیکاری بر تورم بالای استان هم اظهار می نماید: کهگیلویه و بویراحمد نرخ بیکاری بالایی دارد و با اینکه این موضوع در استان بهبود یافته باید با افزایش واحد های فراوریی و اشتغال، هم سطح عایدی مردم استان را بالا ببریم و هم احتیاج های استان را در خود کهگیلویه و بویراحمد فراوری کنیم.
همدان، پایین ترین نرخ تورم 1400
همدان که در سال 1399، 42.3 درصد تورم داشت سال جاری به رقم 36.3 درصد تورم رسیده است؛ عددی که گرچه کم نیست، اما از رشد مالی این استان حکایت دارد. معاون هماهنگی امور مالی استانداری همدان درباره این شرایط به همشهری می گوید: سال گذشته کوشش کردیم تا شیوه توزیع را در حوزه روستایی اصلاح کنیم. این موضوع یکی از مواردی بود که گرانی کالا را پیش از سال 1400 در روستا های استان در پی داشت.
ظاهر پورمجاهد با بیان اینکه در سال 1400 استاندار به شکل منظم در کارگروه تنظیم بازار شرکت داشت، می افزاید: استاندار همدان بر اقدامات مؤثر در حوزه بازار تأکید دارد و کاهش تورم و قیمت ها در استان را بسیار جدی می گیرد. یکی از اقدامات مهم ما در همدان ایجاد بازارچه های عرضه مستقیم بازار و برگزاری جلساتی با کمیته بازار شهرستان ها بود. بعلاوه کوشش کردیم موانع و مسائل هر شهرستان را تعیین کنیم تا مسائل آن ها به مرور برطرف گردد.
وی بیشترین تورم کنونی همدان را در حوزه مسکن می داند و اظهار می نماید: به جز مسکن تامین مواداولیه هم در استان با مشکل روبرو است که باید برای آن کار کنیم تا قیمت تمام شده محصولات پایین بیاید.
معاون هماهنگی امور مالی استانداری همدان توجه به تامین کالا های اساسی مورد احتیاج استان در سال 1400 را هم یکی از عوامل موفقیت در کنترل قیمت ها در استان می داند و می گوید: کوشش کردیم تا با رصد بازار بتوانیم برای اتفاقات آینده برنامه ریزی کنیم.
پورمجاهد درباره کنترل بیکاری در استان هم اظهار می نماید: همدان از استان هایی است که نرخ بیکاری آن اندک است. با این حال کمیته سرمایه گذاری استان همیشه فعال است تا بتوانیم از واحد های فراوریی استان حمایت کنیم و با ایجاد اشتغال و افزایش سرمایه گذاری شرایط مالی استان را بهبود دهیم.
ایجاد ثبات در اقتصاد کلان، افزایش رشد مالی وکاهش بیکاری از عواملی است که می تواند در کاهش نرخ تورم استان ها مؤثر باشد. هرچند این شاخص تابعی از شرایط کلی کشور است و بهبود شرایط مالی کل کشور می تواند بر آن مؤثر باشد. با این حال نظارت و برنامه ریزی مسئولان استانی هم بر آن بی تأثیر نیست و می تواند موجب کنترل تورم گردد.
منبع: فرارو